- Voorzitter Naoto Ueyama van de Japanse unie van artsen vindt het organiseren van de Olympische Spelen deze zomer te gevaarlijk vanwege het risico op nieuwe mutanten.
- Volgens een Nederlandse corona-expert komt het gevaar voor Japan echter niet van buiten, maar van binnenuit.
- De noodtoestand in Tokio wordt vanwege de vierde golf van coronabesmettingen hoogstwaarschijnlijk opnieuw verlengd.
De voorzitter van de Japanse unie van artsen vindt het te gevaarlijk om komende zomer Olympische Spelen te houden in zijn land. Volgens Naoto Ueyama bestaat het risico dat tijdens de Spelen een nieuwe mutant van het coronavirus ontstaat.
“Er komen tienduizenden mensen uit tweehonderd landen ter wereld naar Japan. Dat betekent dat alle mutaties die er nu zijn, zoals de Britse, Braziliaanse, Zuid-Afrikaanse en Indiase, in juli geconcentreerd worden in Tokio”, zei Ueyama tijdens een gesprek met buitenlandse journalisten die in Japan werken.
“Al die mutaties kunnen na de Spelen weer verspreid worden over de wereld. Er kan zelfs een heel nieuwe mutant ontstaan, een ‘olympische’ variant. Dat leidt tot een enorme tragedie en kan ons op honderd jaar aan kritiek komen te staan. We zijn op het punt aangekomen dat de internationale gemeenschap moet zeggen: dit moet stoppen.”
Amper twee maanden voor de start van de Spelen wordt het verzet in Japan tegen het doorgaan van het mondiale sportevenement steeds groter. Uit polls blijkt dat een meerderheid van de bevolking wil dat de Spelen worden afgelast of opnieuw worden uitgesteld.
Dat laatste is voor het Internationaal Olympisch Comité (IOC) geen optie meer, nadat de Spelen vorig jaar al waren uitgesteld als gevolg van de coronacrisis.
Japan worstelt met de vierde coronagolf. Het vaccinatieproces verloopt ook traag. Pas 5 procent van de bevolking heeft minimaal één prik gehad. Het IOC heeft alle sporters, trainers, officials en journalisten die naar Tokio komen, opgeroepen om zich te laten vaccineren.
"Deze Spelen werden aanvankelijk gezien als de Spelen van het herstel, na de tsunami in Oost-Japan in 2011", zei Ueyama. "Maar als deze Spelen doorgaan, kan dat tot een nieuwe ramp leiden. Het virus verspreidt zich nog steeds in Japan, de noodtoestand wordt naar verwachting weer verlengd. Een meerderheid van de Japanners heeft geen zin in deze Spelen. Onder normale omstandigheden zou het IOC verantwoordelijk zijn voor dit evenement, maar niet gedurende een pandemie. Het IOC heeft niet de autoriteit om in de situatie beslissingen te nemen", aldus de voorzitter van de artsenunie.
Hij vindt dat Japan zelf moet besluiten om het sportevenement te annuleren. Ueyama riep de internationale gemeenschap op om daarvoor ook te pleiten. "We zijn op het punt gekomen dat de internationale gemeenschap moet weten welke gevaren er dreigen. Het is onverantwoord om de Spelen te laten doorgaan."
Nederlandse expert: gevaar komt niet van buiten
Volgens Andy Hoepelman kunnen de Olympische Spelen wel op een veilige manier plaatsvinden in Japan. De voormalige waterpolo-international en hoofd infectieziekten van het UMC in Utrecht ziet vanwege alle strenge veiligheids- en voorzorgsmaatregelen geen groot gevaar in de duizenden bezoekers die vanuit zo'n tweehonderd landen naar Tokio komen. "Het gevaar voor Japan komt vooral van binnenuit", zegt Hoepelman.
"We hebben in Nederland gezien hoelang het duurt voordat het vaccineren op stoom ligt en effect heeft", zegt Hoepelman. "De huidige epidemie die in Tokio heerst, is een groter probleem dan de kans dat het virus van buitenaf naar binnen komt. De kans dat iemand die besmet is met het coronavirus Japan in komt, is niet heel groot. En de kans dat het onopgemerkt zou blijven, is nog kleiner."
De 66-jarige medicus was enkele weken geleden in Tokio, om toe te zien op de naleving van de coronamaatregelen bij het olympisch kwalificatietoernooi voor de schoonspringers. Hoepelman voert geregeld overleg met het IOC over de bestrijding van het coronavirus.
"Deze Spelen worden niet leuk en gezellig. Maar ik denk wel dat ze veilig gehouden kunnen worden. Iedereen die naar Tokio gaat, wordt zes dagen voor vertrek getest en drie dagen voor vertrek nogmaals. Bij aankomst wordt iedereen getest en de sporters daarna in de eerste week dagelijks. Alle sporters zitten met elkaar in een afgesloten 'bubbel' in het olympisch dorp. Iedereen die klaar is, moet het land binnen 48 uur verlaten. Een soort 'losersvlucht', maar dan ook voor de winnaars ja."
In Japan groeit ondertussen het verzet. Polls geven aan dat een meerderheid van de bevolking liever wil dat het mondiale sportevenement wordt afgelast of opnieuw verplaatst, iets dat volgens het IOC geen optie meer is.
Hoepelman: "Als je de keuze had om een evenement te houden in deze omstandigheden, dan zou je zeggen: niet doen. Dat hebben ze vorig jaar gedaan. Het is nu de vraag of je minder dan zestig dagen van tevoren de Spelen kan cancelen. Ik denk dat de belangen daarvoor te groot zijn. En bovendien denk ik dat het ook niet nodig is, vanwege alle maatregelen die we nemen."
Hoepelman ziet het gevaar in het samenkomen van sporters vanuit de hele wereld, die diverse varianten met zich kunnen meenemen. "Dit is inderdaad een heel slordig virus, dat deelt en doet maar", beaamt Hoepelman.
"Als je al die verschillende virussen van verschillende continenten bij elkaar brengt, dan krijg je een probleem. Maar gezien alle maatregelen die worden genomen, is de kans heel klein dat hier zoiets gebeurt. Ik kan me het sentiment bij de Japanse doktoren goed voorstellen. Zij zitten precies voor een piek, dan is het hard werken, net zoals wij in Nederland hebben moeten doen. Maar die belasting komt bij de Spelen niet van buiten, die komt van binnen."